به گزارش مشرق به نقل از فارس، سعدالله زارعی کارشناس مسائل خاورمیانه در بررسی هر چه بیشتر مسئله بیداری اسلامی در عربستان گفت‌وگویی با هفته‌نامه شما انجام داده که متن این مصاحبه را در زیر می‌خوانید:
آیا تحرکات ایجاد شده در عربستان ظرفیت تبدیل شدن به یک انقلاب را دارد؟
در طول تاریخ صد ساله عربستان تمام جنبش‌های به وجود آمده مثل چپ‌گرا، غرب‌گرا تا حدودی جامعه عربستان را متاثر کرده است؛ با پیدایش انقلاب اسلامی شیعیان در شرق عربستان از انقلاب ایران تاثیر گرفتند و تظاهراتی برپا کردند و احزابی علیه نظام آل سعود تشکیل دادند؛ جامعه عربستان زمانی که جمال عبدالناصر در دهه 60 – 1950 در مصر پرچم یک جنبش ناسیونالیستی برداشت نیز تاثیر گرفت و یا زمانی که جنبش‌های چپ گرا در روسیه پدیدار شدند، آثارش در عربستان دیده شد.
به بیان دیگر این پتانسیل و ظرفیت در جامعه عربستان وجود دارد و وقوع هر حرکت انقلابی در جهان جرقه‌ای در این خاکستر زیر آتش ایجاد می‌کند.
اکنون ما شاهد حضور علما در در استان الشرقیه، مناطق عوامیه، قطیف و حسا و وضعیت فراگیری از جنبش‌های مختلف بوده‌ایم که در خیزش علیه آل سعود وجود داشته‌اند.
در خصوص پیدایش موج بیداری اسلامی در عربستان توضیح بفرمایید.
عربستان با موقعیت‌های مذهبی که دارد، نوع خاص نظام قبیله‌ای که بر آن حاکم است و تبعیضات گسترده‌ای که علیه مذاهب غیرحنبلی اعمال می‌شود، بیش از هر کشور دیگری مستحق انقلاب است اما طی سال‌های گذشته به دلیل بستر موجود انقلاب به تاخیر افتاده است.
در عربستان هیچ یک از مذاهب اسلامی در اکثریت مطلق نیستند و مذاهب مختلف از جمله شیعه، حنفی و مالکی در اقلیت‌اند، از طرفی عربستان به طبقه نخبه سیاسی اجازه بروز و ظهور نداده است.
اگرچه انقلاب در این کشور با تاخیر مواجه شده اما این تاخیر با انقلاب در مجموعه‌های عربی جبران شده است و به نظر می‌رسد که به زودی در عربستان نیز موج بیداری اسلامی انقلاب دیگری رقم خواهد زد.
در عربستان مایه اولیه بیداری اسلامی در شرق این کشور شکل گرفت چراکه دامنه تبعیض علیه شیعیان بسیار بیشتر از دامنه تبعیض علیه حنفی‌ها و حنبلی‌ها بوده است؛ این در حالی است که هم اکنون 35 درصد از جمعیت عربستان را شیعیان جعفری (12 امامی)، زیدی‌ها و اسماعیلی‌ها تشکیل می‌دهند که در چهار استان الشرقیه، عصیر، نجان و جیزان واقع در جنوب و شرق عربستان مستقر هستند و با شش کشور همسایه مجاورت دارند، به همین دلیل شیعیان در جنبش علیه آل سعود پیشگام هستند.
به جز شیعیان گروه‌های مخالف و معترض دیگر به دستگاه پادشاهی عربستان را چه کسانی تشکیل می‌دهند؟
اما در مناطق دیگر عربستان هم جرقه‌های بیداری اسلامی مشاهده شده است. منطقه حجاز شامل مکه، مدینه و تبوک بستر بیداری اسلامی شده است. در این منطقه شافعی‌ها و مالکی‌ها زندگی می‌کنند و در حالی که اهالی این مذاهب از آل سعود ناراضی هستند از حرکت شافعی‌ها و مالکی‌ها در مصر و لیبی تاثیر گرفتند.
در عین حال دایره اعتراضات به بخش نخبه سیاسی که در منطقه میانی و حاکم بر عربستان بود نیز رسید چنانچه طی ماه های گذشته دانشگاه ریاض که بزرگ‌ترین دانشگاه عربستان است، شاهد تجمع بزرگ اساتید و دانشجویان بر ضد آل سعود بود.
با توجه به مجموعه از فراگیری از حرکت‌های انقلابی که تا کنون در اطراف عربستان رخ داده و جامعه عربستانی تنها به صورت پراکنده از این حرکت‌ها تاثیر گرفته است، آیا این بار نیز در مورد بیداری اسلامی ما شاهد یک حرکت کوتاه مدت خواهیم بود یا بیداری اسلامی در عربستان منجر انقلاب می‌شود؟
در جنبش بیداری اسلامی ما شاهد فلش‌های مختلفی هستیم. فلش به سمت دیکتاتورهای مستبد، فلش به سمت صهیونیست‌ها، حکومت‌های فاس، حکومت‌های ضد مردمی، حکومت ضد اسلامی و حکومت‌های غیر مستقل که تمام اینها در عربستان وجود دارد و به بیان دیگر رژیم عربستان ترکیبی از تمام این فلش‌هایی است که در انقلاب وجود دارد؛ بنابراین عربستان حتما از این انقلاب‌ها تاثیر می‌پذیرد. منتها به دلیل وضعیت خاص عربستان این انقلاب با تاخیر صورت می‌گیرد.
وضعیت خاص عربستان چه وضعیتی است؟
تجربه‌ای که غرب در مورد کشورهای مصر و لیبی و تونس دارد، خاطره خوبی نیست و غرب دوست ندارد آن تجربه تلخ را در عربستان تکرار کند و از آنجا که در حال حاضر عربستان به عنوان تنها شریک عرب با منافع مشترک در خاورمیانه برای غربی‌هاست، غرب تلاش می‌کند انقلاب در عربستان را به تاخیر بیندازد.
آیا دومینوی مرگ و میر شاهزادگان عربی می‌تواند در به نتیجه رسیدن موج بیداری اسلامی در عربستان تاثیر بگذارد؟
این مرگ و میر درصدی از تزلزل به سیستم رسمی تزریق می‌کند و به میزانی که این سیستم در داخل متزلزل شود، آماده پذیرش تکان‌های خارجی هم می‌شود و بیشتر تحت تاثیر ریزش‌های منطقه‌ای قرار می‌گیرد، در نتیجه خیزش علیه آل سعود زودتر به هدف می‌رسد و حکومت پادشاهی و دیکتاتوری عربستان را به سقوط می‌کشاند.
